Powikłania stomijne

Co to są powikłania stomijne?

Powikłania stomii są to stany chorobowe, które powstają wskutek operacji wyłonienia stomii. Wynikać one mogą z wielu czynników, np. z nieprawidłowo wykonanego zabiegu wyłonienia stomii (np. stomia w fałdzie brzusznym), czy też z niewłaściwej pielęgnacji stomii lub jej niewłaściwego zaopatrzenia w sprzęt stomijny (np. zapalenie skóry wokół stomii). Czasami nie jesteśmy w stanie ustalić przyczyny powikłania. Powikłania stomii są zjawiskiem bardzo często spotykanym wśród osób ze stomią, nie tylko w Polsce, ale i na całym świecie. Dotyczą ludzi w różnym wieku, z różnymi typami stomii i w różnym czasie po operacji. Są zjawiskiem niepożądanym, dlatego powinno się ich unikać za wszelką cenę, choć w praktyce nie zawsze jest to możliwe. Gdy się pojawiają, wymagają specjalnego postępowania. Czasami do ich wyleczenia wystarczy drobna zmiana w sposobie pielęgnacji stomii lub dodatkowe zastosowanie pasty czy pudru. Bardzo często jednak zmuszają pacjenta do wizyty u pielęgniarki stomijnej lub lekarza chirurga.

Powikłania stomii powodują uzasadniony niepokój i niepotrzebne cierpienie. Często decydują o tym, czy życie ze stomią jest uciążliwe, czy też możliwe jest prowadzenie normalnej aktywności życiowej, zawodowej i rodzinnej. Powikłania stomii to wszystkie stany chorobowe, które powstają wskutek operacji wyłonienia stomii. Wynikać one mogą np. z nieprawidłowo wykonanego zabiegu wyłonienia stomii lub z niewłaściwej jej pielęgnacji.

Trudno jest przewidzieć, u których pacjentów wystąpią powikłania, a u których nie. Niektóre osoby nigdy nie mają żadnych powikłań, u innych znów spotyka się nawet kilka z nich naraz. Nie ma reguły, choć istnieje kilka ogólnie znanych zależności. Np. u osób, u których przed operacją nie wyznaczono miejsca wyłonienia stomii, znacznie częściej będą występowały problemy skórne (zapalenie skóry wokół stomii), a wśród kolostomików niezwykle częstym powikłaniem jest przepuklina brzuszna okołostomijna.

Jakie są przyczyny występowania powikłań stomii?

Przyczyn występowania powikłań stomii jest wiele. Może to być np. niedoskonała technika operacyjna, brak odpowiedniego przygotowania pacjenta do zabiegu lub brak wiedzy i umiejętności pacjenta w zakresie prawidłowej pielęgnacji i zaopatrzenia stomii. Przebieg operacji jest zawsze związany z chorobą, która ją wymusiła. Bardzo często warunki jakie napotyka chirurg podczas operacji (np. warunki anatomiczne, zaawansowanie nowotworu, nacieki zapalne, stan okolicznych węzłów chłonnych, itd.) są bardzo ciężkie i narzucają pewne ograniczenia – lekarz nie może wykonać zabiegu w sposób „idealny”, ale robi wszystko, co można w danej sytuacji. Brak odpowiedniego przygotowania do zabiegu operacyjnego w zakresie wyznaczenia miejsca wyłonienia stomii jest najczęściej związany z trybem wykonania operacji. Jeżeli jest ona wykonana w trybie nagłym, tzw. ostrodyżurowym, to często nie ma możliwości wyznaczenia miejsca wyłonienia stomii przed operacją. Takie miejsce powinno być zawsze wyznaczone przed operacją przez chirurga lub pielęgniarkę w trzech pozycjach – stojącej, siedzącej i leżącej.

Brak wiedzy i odpowiednich umiejętności w zakresie prawidłowej pielęgnacji i zaopatrzenia stomii w sprzęt to niestety bardzo częste przyczyny powikłań u wielu osób ze stomią. Nie wiedzą oni, jak należy właściwie dbać o swoją stomię i popełniają błędy, które potem powodują np. powikłania skórne. Wciąż wielu stomików decyduje się niestety także, świadomie bądź nie, na stosowanie słabego jakościowo sprzętu stomijnego. Efektem tego mogą być alergie oraz podrażnienia skóry.

Poznaj inne powikłania stomijne:

Wypadanie stomii